امیرالمومنین امام علی(علیه السلام): کسی که در پی به دست آوردن روزی حلال باشد، مانند مجاهد در راه خدا است [*]
سانحه کشتی سانچی حادثه ای دردناک و غمبار بود که عده ای از هموطنان عزیز در راه خدمت به کشور و البته کسب روزی حلال جان گرامی خود را از دست دادند ، سوالی که پیش می آید این است که جایگاه افرادی که در راه خدمت ، کسب روزی حلال و اهداف مقدس دیگر کشته می شوند نزد خداوند چه جایگاهی است و آیا می شود ایشان را شهید دانست ؟
آن گونه که از روایات و فرمایشات علما برداشت می شود ، شهید به سه دسته تقسیم می گردد ؛ اول شهید به معنای خاص ؛ یعنى مسلمانی که در معرکه جنگ و جهاد با دشمنان کشته شود که سقوطِ تکلیف غسل و کفن[1] از احکام شهید خاص می باشد ، دوم شهید به معناى عام یعنى هر کس که در اثر صدمات دفاع و جهاد کشته شود که این نوع شهادت احکام شهید خاص مثل عدم لزوم غسل و کفن و امثال آن را ندارد ، شهید به معنای خاص و اعم را می توان شهید حقیقی نامید و قسم سوم شهید ، شهید حُکمی می باشد.
شهید حُکمی به شهیدی گفته می شود که اگر چه در راه دفاع و یا جهاد کشته نشده ولیکن طبق احادیث از ایشان به عنوان شهید نامبرده شده است و در قیامت از اجر و مقام شهید برخوردار هستند ، برای نمونه چند مورد از این احادیث آورده می شود.
پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) می فرماید: کسی که بر حبّ آل محمد بمیرد در حالی که شهید است ، مرده است.[2] و در جائی دیگر می فرماید : اینان جزء شهدا هستند و از مقام ایشان برخوردارند : ۱. شخصی که در راه خدا کشته شود ۲. هر کس که در راه خدا بمیرد ۳. هر کس که به خاطر بیماری طاعون فوت شود ۴. هر کس که در شکم مادر بمیرد ۵. هر کس که در آب غرق شود ۶. هر کس که برای دفاع از جان خود کارزار کند تا کشته شود ۷. هر کس که در راه دفاع از مال خود کشته شود ۸. هر کس که در راه دفاع از خانه اش قتال کننده کشته شود ۹. هر کس که با طهارت (وضو) بخوابد و همان شب بمیرد.[3]
در کتاب جامع الاخبار نیز چنین نقل شده است که: روزی رسول خدا(صلی الله علیه و آله) به منزل ما آمد در حالى‌که حضرت فاطمه کنار دیگ نشسته بود و من هم به پاک‌کردن عدس مشغول بودم. پیامبر(صلی الله علیه و اله) رو به من کرد و فرمود: ای ابو الحسن! گفتم بله ای رسول خدا. فرمود: آنچه می‌گویم را از من بشنو و من جز با امر پروردگار خود چیزی نخواهم گفت. مردى که همسرش را یارى و کمک کند،خداوند به عدد هر مویی از موهای بدنش به او پاداش یک‌سال عبادتی می‌دهد که روزهایش را روزه و شب‌هایش را شب زنده‌دار باشد. همچنین ثواب صابران و پیامبرانی؛ مانند داود، یعقوب و عیسی را به او عنایت می‌نماید. یا على کسی که در خانه در خدمت عیال باشد، و آن‌را ننگ نداند، پروردگار متعال نام او را در دیوان شهیدان قرار داده و از براى وى به هر روز و شب ثواب هزار شهید را بنویسد.[4]
بنابراین با توجه به احادیث ، جایگاه مسلمانی که در راه خدمت، کسب روزی حلال و اهداف مقدس دیگر کشته می شوند بشرط داشتن نیت الهی [5] جایگاه شهید (حُکمی) می باشد.
پی نوشت:
[*]. دعائم الاسلام ج۲ص۱۵
[1]. اجوبه الاستفتائات مقام معظم رهبری س246
[2]. بحارالانوار ج23ص333
[3]. آثار الصادقین ج 10ص77
[4]. جامع الأخبار ص102
[5]. مستدرک الوسائل ج1ص90.
-------------------------
مطالعه بیشتر در :
معیارهای شهادت از منظر پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله
آواتار مناسبتی :
مناسبت های هجری قمری :
حلول ماه محرم : نام گذاری های روزهای محرم
شب اول محرم : مسلم ابن عقیل علیهم السلام
شب دوم محرم : ورود کاروان به کربلا ( ورودیه )
شب سوم محرم : حضرت رقیه علیها السلام
شب چهارم محرم : طفلان زینب علیهما السلام
شب چهارم محرم : حضرت حر بن یزید ریاحی
شب پنجم محرم : عبدالله ابن الحسن علیهم السلام
شب پنجم محرم : حضرت زهیر بن قین
شب ششم محرم : حضرت قاسم ابن الحسن علیه السلام
شب هفتم محرم : حضرت علی اصغر علیه السلام
شب هشتم محرم : حضرت علی اکبر علیه السلام
نهم محرم : تاسوعا حضرت ابوالفضل العباس علیه السلام
دهم محرم : عاشورا حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام
شب یازدهم محرم : حرکت کاروان از کربلا
دوازدهم محرم : شهادت امام سجاد علیه السلام
شب سیزدهم محرم : مصائب حضرت زینب کبری علیها السلام
بیست و چهارم محرم : شهادت امام سجاد علیه السلام به نقلی
حلول ماه صفر : مصائب شام ، ورود کاروان به شام بلا
پنجم صفر : شهادت حضرت رقیه سلام الله علیها
هفتم صفر : شهادت امام حسن مجتبی (علیه السلام)
بیستم صفر : اربعین حسینی ، رابطه اربعین و ظهور
بیست و هشتم صفر : رحلت حضرت محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله)
بیست و هشتم صفر : شهادت امام حسن مجتبی (علیه السلام) (به نقلی)
آخرین روز صفر : شهادت امام رضا (علیه السلام)
یکم ربیع الاول : آیا باید حلول ماه ربیع الاول را تبریک گفت؟
پنجم ربیع الاول : وفات حضرت سکینه (سلام الله علیها)
هشتم ربیع الاول : شهادت امام حسن عسکری (علیه السلام)
نهم ربیع الاول : آغاز ولایت و امامت امام زمان (علیه السلام)
دهم ربیع الاول : سالگرد ازدواج حضرت محمد و خدیجه کبری
دهم ربیع الاول : وفات حضرت عبدالمطلب (علیه السلام)
دوازدهم ربیع الاول : آغاز هفته وحدت اسلامی
هفدهم ربیع الاول : ولادت حضرت محمد (صلی الله علیه و آله)
هفدهم ربیع الاول : ولادت امام صادق (علیه السلام)
بیست و ششم ربیع الاول : صلح امام حسن (علیه السلام) با معاویه
یکم ربیع الثانی : قیام توابین با شعار یا لثارت الحسین
چهارم ربیع الثانی : ولادت حضرت عبدالعظیم حسنی (علیه السلام)
هشتم ربیع الثانی : ولادت امام حسن عسکری (علیه السلام)
دهم ربیع الثانی : وفات حضرت معصومه (علیها السلام)
یکم جمادی الاول : وقایع ماه جمادی الاول و بررسی جنگ موته
مناسبت های هجری شمسی :
بیست و ششم مهر ماه : روز ورزش و تربیت بدنی
پنجم آذر ماه : روز بسیج ، هفته بسیج
شانزدهم آذر ماه : روز دانشجو
بیست و هفتم آذرماه : روز وحدت حوزه و دانشگاه
یکم دی : شب یلدا ( سی آذر )
نهم دی ماه : روز بصیرت و میثاق امت با ولایت
................................................
آواتار غیر مناسبتی :
لیست آواتارهای قدیمی طراحی شده ( 250 آواتار )
متشکریم سردار سلیمانی ( شکست داعش )
چه امواتی را شهید حکمی می گویند ؟
فواید زیارت امام حسین (علیه السلام)
آثار گریه بر سیدالشهدا(علیه السلام)
ولادت حضرت عیسی (علیه السلام)
نشکر خدام الحسین (علیه السلام)
خدمت به خلق بسیج سازندگی
با چه کسی محشور می شویم
ولایت امیرالمومنین حصنی
دشمنی قوم یهود با اسلام
ما همه سپاهی هستیم
دنیا در آیات و روایات
کتابت و نقل حدیث
رابطه عقل و دین
تحیت و سلام
