۲۲ اسفند روز بزرگداشت مقام والای شهیدان گرامی باد.
شهادت با فضیلت ترین عطیه خداوند [1] و اوج کمال و بندگی و با شرافت ترین مرگ هاست.[2]
آن هنگام که بنده خدا حیات مادی خود را نثار معبود می نماید، طبق آیه «وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذینَ قُتِلُوا فی سَبیلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْیاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ؛ هرگز گمان مبر کسانی که در راه خدا کشته شدند، مردگانند! بلکه آنان زنده اند، و نزد پروردگارشان روزی داده می شوند.»[3] به دریای بیکران هستی متصل و با عنایت خداوند از حیات جاویدان و روزی بی حد و حصر الهی بهره مند می گردد و البته درک آن(حی بودن شهید) از حیطه شعور و فهم بشر خارج است مسئله ای که در آیه «وَ لا تَقُولُوا لِمَنْ یُقْتَلُ فی سَبیلِ اللَّهِ أَمْواتٌ بَلْ أَحْیاءٌ وَ لکِنْ لا تَشْعُرُونَ، و به آنها که در راه خدا کشته می شوند، مرده نگویید! بلکه آنان زنده اند، ولی شما نمی فهمید!» [4] به آن تصریح شده است.
قرآن کریم بمنظور بیان جایگاه شهادت در آیه «إِنَّ اللَّهَ اشْتَری مِنَ الْمُؤْمِنینَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ یُقاتِلُونَ فی سَبیلِ اللَّهِ فَیَقْتُلُونَ وَ یُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَیْهِ حَقًّا فِی التَّوْراةِ وَ الْإِنْجیلِ وَ الْقُرْآنِ وَ مَنْ أَوْفی بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَیْعِکُمُ الَّذی بایَعْتُمْ بِهِ وَ ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظیمُ؛ خداوند از مؤمنان، جانها و اموالشان را خریداری کرده، که( در برابرش) بهشت برای آنان باشد( به این گونه که:) در راه خدا پیکار می کنند، می کشند و کشته می شوند این وعده حقّی است بر او، که در تورات و انجیل و قرآن ذکر فرموده و چه کسی از خدا به عهدش وفادارتر است؟! اکنون بشارت باد بر شما، به داد و ستدی که با خدا کرده اید و این است آن کامیابی بزرگ! » [5]، مثال ملموسی بیان می فرماید و خداوند را خریدار و مؤمنان را فروشنده معرفى می نماید، در این آیه سه رکن دیگر(به غیر از خریدار و فروشنده) معامله نیز آمده و جان و اموال(وَدیعه الهی)، بهشت و وعده الهی به ترتیب به متاع، بها و سند معامله تشبیه شده است و چه کامیابی عظیم و داد و ستد پُرسودی که خریدارش خداوند، متاعش ودیعه الهی(جان و مال) و حاصلش بهشت جاویدان(رضایت خداوند) است.
در روایات نیز همچون قرآن کریم به مقام و فضیلت شهید تاکید شده است، پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) در باب عظمت شهادت می فرماید: «بالاتر از هر نیکی، نیکی برتری است تا این که شخص در راه خدا کشته شود. پس هنگامی که در راه خداوند عزّوجلّ کشته شد، نیکوکاری ای بالاتر از آن نیست... » [6] و همچنین می فرماید: «سه گروه هستند که در روز قیامت شفاعت می کنند و خدا هم شفاعت آنان را می پذیرد: پیامبران، سپس عالمان و سپس شهیدان» [7] در نتیجه شهید نه تنها خود کامیاب می‌گردد بلکه نزدیکان خود نیز از آن بهره مند می سازد آنچنان که پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله) می فرماید: «شهید هفتاد نفر از بستگان خود را شفاعت می کند.»[8]
پی نوشت:
[1]. اقبال الاعمال، ص 39
[2]. بحارالانوار، ج 100 ص 8
[3]. آل عمران آیه 169
[4]. بقره آیه 154
[5]. توبه آیه 111
[6]. بحارالانوار ج100ص10
[7]. همان ص 12
[8]. کنز المعال ج4، ص401
------------------------------
مطالعه بیشتر در:
شهید
