درخت از جمله زیباترین مظاهر خلقت و جلوه ای از تجلیات پروردگار است، درخت را می توان یکی از پرثمرترین نعمت های بیکران الهی برای بشر و سایر موجودات دانست که بخش مهمی از نیازهای آنها را برآورده می سازد، به همین دلیل در قرآن کریم از درختان و گیاهان به عنوان «متاع» [1] به معنای کالا، سود، منفعت [2] و «معیشت» [3] به معنای آنچه به وسیلۀ آن زندگانی کنند، از خوردنی و آشامیدنی ها [4] و تعابیر این چنین یاد شده است.
با توجه به اهمیت درخت و گیاهان برای تمامی جانداران (مادی) و البته بدلیل آنکه دین اسلام شریعت جامع و کامل است و برای تمام شئون انسان‌ها و جامعه برنامه دارد، یکی از برنامه‌هایی که بدان تاکید بسیار شده است مساله درختکاری است، امام صادق (علیه السلام) در این باب می فرماید : «درخت برای انسان آفریده شد پس او مکلف گردید به : کاشتن ، آب دادن و مواظبت نمودن از درخت » [5] و در حدیث دیگر درختکاری را برترین و پاکترین کارهای آدمی می داند و می فرماید : «کشت کنید و درخت بنشانید؛ به خدا قسم آدمیان کارى برتر و پاک تر از این نکرده اند.» [6]
درختان و گیاهان علاوه بر آنکه حیات مادی بشر را تضمین می کنند باعث تلطیف هوا، آسایش، صفا و پاکی روح و روان نیز می شوند که امام صادق (علیه السلام) در حدیث : «نگریستن به گل های رنگارنگ و درختان سرسبز و خرم، چنان لذتی به آدمی می بخشد که هیچ لذتی را با آن برابر نمی توان کرد.» [7] به آن اشاره می نماید.
دین مبین اسلام همانگونه که دستور بر درختکاری داده، بر حفظ درختان نیز فرمان داده است، پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) می فرماید : «هرکس درخت نیازمند به آب را سیراب کند، گویا انسان مومن تشنه را سیراب کرده است» [8]
اسلام علاوه بر دستور به کاشت و حفاظت از درختان، قطع درختان را نیز نهی نموده است، رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) می فرماید: «هرکس بی جهت درختی را قطع کند خدا سرش را در آتش فرو می برد.» [9]
بر اساس روایت علاوه بر فوایدی که کاشت درخت در دنیا دارد، خداوند کریم در قیامت نیز پاداش عظیمی در برابر کاشت درختان به بندگان خدا ارزانی می دارد، رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرماید : «...کسی که درختی بکارد، تا زمانی که یکی از مخلوقات خدا از آن بهره می برد، خداوند به او پاداش می‌دهد»[10]
پی نوشت:
[1]. عبس آیه 2 و 3
[2]. لغت‌نامه دهخدا، لغت متاع
[3]. حجر آیه 20
[4]. فرهنگ عمید، لغت معیشت
[5]. الحیاة ج5 ص347
[6]. بحارالأنوار ج103ص 68
[7]. توحیدالمفضل ص154
[8]. تفسیر العیاشی ج2 ص86
[9]. بحار الانوار ج63 ص113
[10]. مستدرک الوسائل ج13ص460
-----------------------------
مطالعه بیشتر در:
روز درختکاری
